![Hoe zit dat?! Pensverzuring kost melk](https://www.btndehaas.nl/media/magefan_blog/thumbnail_HZD_Pensverzuring_zt_1.jpg)
Na de eerste video over toxines in de kuil, nemen we je in deze tweede video in de "Hoe zit dat..?!"-reeks mee de stal in. Ditmaal focussen we op de pens van koeien, een essentieel onderdeel van hun spijsvertering en gezondheid. Herken jij de symptomen van pensacidose, oftewel pensverzuring? Weet je wat de gevolgen hiervan zijn voor de melkproductie en wat je kunt doen om pensverzuring te voorkomen? Jacques Koops, zelf melkveehouder en specialist in mineralen bij BTN de Haas, geeft hier antwoord op.
Acidose bij koeien
āDoor pensverzuring zijn koeien minder fit en produceren ze minder melk,ā vertelt Jacques, āDit komt door een te lage pH in de pens. Deze zure omgeving doodt de natuurlijke bacteriĆ«n en zorgt ervoor dat koeien minder gaan eten.ā Kauwen en herkauwen spelen een essentiĆ«le rol in het natuurlijke mechanisme van koeien om de pH-waarde in hun pens te reguleren. Hierbij werkt het speeksel, dat rijk is aan bicarbonaat, als een natuurlijke buffer. Herkauwen stimuleert de aanmaak van bicarbonaat. Een goed rantsoen is dus van groot belang om de pens gezond te houden.
Symptomen pensverzuring koe
Wanneer de pH onder de 5.6 daalt, raakt de darmflora verstoord en kan er gesproken worden van subacute ruminal acidoses (SARA), ook wel pensverzuring en pensacidose genoemd. Hoe kun je vaststellen of dit proces gaande is bij jouw melkvee? Jacques somt de symptomen op: āPensverzuring kun je herkennen aan een verlaagde voeropname, waterdunne diarree, verlaging van de melkgift, het melkvetgehalte en onverteerde voerresten met belletjes op de mest.ā Hij voegt toe: "Minder mest en koeien van streek zijn duidelijke tekenen van pensverzuring."
Oorzaken pensverzuring
Daling van de pH ontstaat door het langdurig vrijkomen van vluchtige vetzuren, meestal door een rantsoen met een hoge energiedichtheid en snelle koolhydraten. Snel verteerbare kuilen met een hoge VCOS (verteringscoƫfficiƫnt) zijn een groot risico voor pensverzuring. Hittestress, wat kan optreden bij temperaturen boven de 20 graden Celsius, kan ook pensacidose veroorzaken. In warme periodes is de kans op pensverzuring groter, omdat de verhouding tussen krachtvoer en ruwvoer kan uiteenlopen.
Pensbuffers voor gezonde darmfora en hogere melkproductie
Wat kun je doen om pensverzuring te voorkomen? "Veehouders kunnen overwegen om preventieve toevoegingen aan het rantsoen te geven, zoals een pensbuffer," adviseert Jacques. Hij benadrukt: "Het zijn geen wondermiddelen. Pensbuffers helpen de zuurproductie in de pens te stabiliseren." Pensbuffers hebben hierdoor een positief effect op de gezondheid van het melkvee. Gezonde darmflora zorgt er namelijk voor dat koeien meer eten, waarbij het kauwen de productie van bicarbonaat op natuurlijke wijze stimuleert. Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat pensbuffers, naast een hogere pens-pH, ook zorgen voor een verbetering van de droge stof opname en een hogere melkproductie, vooral tijdens periodes van hittestress.